Isabel Minhós Martins, Maria Manuel Pedrosa, Madalena Matoso || Tłumaczenie Katarzyna Okrasko
Macie takie książki, które Was zachwycają? Ale tak pod każdym względem? I treściowo, bo są na przykład na wasz ulubiony temat, i fizycznie, bo są tak przepięknie wydane? W moim życiu raz na jakiś czas pojawia się taka książka i to jest moment czystego szczęścia. Uwielbiam to, że powstają takie piękne i mądre książki! I taką właśnie jest W głowie. Wyprawa do wnętrza mózgu – książka, która zdecydowanie trafia na moją listę najlepszych książek w tym roku.
Mózg to mój konik – bardzo lubię czytać o nim książki, to w ogóle chyba moja ulubiona rzecz na świecie! Jesteśmy jacy jesteśmy właśnie dzięki mózgowi i działamy też dzięki niemu. Kiedy człowiek przeczyta sobie kilka książek o mózgu, uświadamia sobie, jak niewiele trzeba, żeby jednak nie działać poprawnie – i nagle docenia się zdrowie o wiele bardziej! W głowie to książka przeznaczona domyślnie dla dzieci i młodzieży, ale powinni ją przeczytać wszyscy. W środku znajdziemy nasz mózgi rozłożone na części pierwsze – jest rozdział o rozwoju, zmysłach, uczeniu się, pamięci, świadomości, emocjach. Jest o postrzeganiu samego siebie, o kreatywności i o doświadczeniach estetycznych. Jeden z moich ulubionych rozdziałów jest o nietypowych mózgach, dowiemy się, jak dbać o swój mózg, jak działają mózgi zwierząt i jakie są najczęściej powielane mity na temat mózgu.
Sporo? Owszem, ale w ogóle tego się nie odczuwa. Autorki zwracają się do czytelnika bezpośrednio, wszystko jest wytłumaczone w bardzo przystępny sposób, są w tekście eksperymenty, przerwy na samodzielne myślenie, zagadki i zadania. Poza tym świetna treść to jedno, ale wydanie zasługuje na całkiem osobny akapit. Ilustracje stworzyła Madalena Matoso, a stanowią one bardzo integralną część tej książki – rysunki możemy podziwiać na każdej stronie, obok tekstu, czasami zamiast niego. Dzięki temu książkę można jednocześnie oglądać i czytać, więc poziom jej poznania możemy dostosować do wieku odbiorcy.
Nie wiem, co mnie zachwyca bardziej – czy treść czy forma. Dowiemy się z niej mnóstwa rzeczy, a z kolei forma umożliwia dotarcie z nimi do szerszego grona osób, niż gdyby to była po prostu zwykła książka, bez ilustracji. Czy wiecie, że w ludzkiej głowie znajduje się 86 miliardów neuronów (według najnowszych badań) – na całej planecie ludzi jest 7 miliardów. Do tego mamy w głowie 160 tysięcy kilometrów włókien nerwowych! Albo że nasze mózgi urosły dzięki odkryciu gotowania? Ludzki mózg potrzebuje około 24 lat, by całkowicie dojrzeć a do tego cały czas ewoluuje – działa inaczej, kiedy jesteśmy dziećmi, kiedy jesteśmy nastolatkami i kiedy jesteśmy dorośli. Bo na przykład mózg nastolatka waży tyle, ile dorosłego człowieka, ale kora przedczołowa nie zdążyła się jeszcze rozwinąć. A to właśnie kora odpowiada za myślenie abstrakcyjne, emocje, decyzję i kształtowanie się zasad moralnych, pozwala też podejmować decyzje w trudnych sytuacjach. Więc wiecie, bycie nastolatkiem to nie tylko złośliwość – te mózgi po prostu są chemicznie inne!
Autorki dają czytelnikowi również sporo zadań – wszystkie bardzo ciekawe, no bo na przykład spróbujcie opisać istocie pozaziemskiej kolor zielony, smak pomarańczy i dźwięk trąbki. Dowiemy się też, kto wymyślił koncepcję 5 zmysłów, do czego służą sny i dlaczego ich nie pamiętamy i że czytanie jest jednym z najtrudniejszych zadań dla mózgu – odpowiada za nie 17 stref mózgu.
Czytanie tej książki było ogromną przyjemnością! To perełka, którą warto poznać, i pod względem treści, i pod względem wyglądu. Myślę, że poznanie działania własnego mózgu jest kluczowe do sprawnego funkcjonowania. Jasne, można bez tego żyć i mieć się bardzo dobrze, ale jeśli będziemy wiedzieć, dlaczego działamy, jak działamy, to mam poczucie, że lepiej wtedy siebie rozumiemy. A W głowie daje nam świetną okazję, by poznać się z mózgiem w bardzo sprzyjających okolicznościach – w formie zabawy, lekko i przyjemnie, z prostymi definicjami, mnóstwem przykładów i bez żadnej presji. Jest wspaniała!
♥